پیچیدگی در بازار ارز: افزایش قیمت و اندازه گرفتن برنج از منوی مردم

تغییرات اقتصادی و سیاسی، از جمله تحریم‌ها و تحولات در بازار ارز، موجب تغییر منشأ و نوع ارز شده و این موضوع در پاییز جنگ منجر به افزایش گرانی کالاها و خدمات شده است. از جمله تغییراتی که این شرایط باعث شده، حذف برنج از سفره مردم است. برنج به عنوان یکی از مواد اصلی و حیاتی غذایی، از مهمترین قسمت‌های سفره خانواده‌ها بوده است، اما با افزایش قیمت و کاهش تولید داخلی، برنج به مرور از سفره مردم حذف شده و جای خود را به سایر محصولات می‌دهد. این امر باعث نگرانی و ناراحتی بسیاری از مردم شده و نیاز به راهکارهایی برای کنترل این مشکلات رو به افزایش است.

به گزارش اقتصادآنلاین، مسیح کشاورز، دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران افزود: در حالیکه برنج دومین محصول کشاورزی پرمصرف کشور است و همچنان برای تامین ۴۰ تا ۵۰ درصد نیاز کشور وابسته به واردات هستیم، اما تصمیمات خلق‌الساعه، بازار این محصول را تحت تاثیر قرار داده است.

وی ادامه داد: در حالیکه ارز برنج بعد از واردات و عرضه محصول در بازار، از سوی دولت تخصیص می‌یابد، بسیاری واردکنندگان بیش از ۷ماه در صف تخصیص ارز معطل مانده‌اند.

کشاورز با اشاره به اینکه طولانی شدن زمان تخصیص ارز، موجب تحمیل هزینه‌های سنگین به واردکنندگان می‌شود، اظهارداشت: واردکنندگان برنج با سرمایه شخصی یا تامین سرمایه از محل وام و گرفتن اعتبار ارزی از بانک های ارزی داخلی وصرافی‌های خارجی وداخلی، برنج وارد می‌کنند و طولانی شدن پروسه تخصیص ارز، موجب افزایش هزینه و از دست رفتن صرفه اقتصادی واردات برنج‌ می‌شود.

وی َگفت: سال گذشته ارز برنج نیمایی بوده و واردکنندگان با احتساب نرخ این نوع ارز، برنج وارداتی را در بازار عرضه کرده‌اند و قبل از تسویه تعهدات ارزی واردات صورت گرفته است، حال اگر بانک مرکزی هرگونه تغییری در منشأ ارز اعمال کند، خسارت‌های غیرقابل جبرانی را به امنیت غذایی وارد و قطعا با تعطیلی واردات توسط بخش خصوصی، کشور در این شرایط ویژه‌ای که قراردارد آسیب خواهد دید.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران اظهارداشت: بلاتکلیفی واردکنندگان از سال گذشته با عدم تخصیص ارز و توقف و کند شدن ثبت سفارش آغاز شد و امروز با زمزمه تغییر نوع ارز تخصیصی به اوج خود رسیده است و در نهایت مصرف‌کننده باید هزینه این بی‌ثباتی در سیاست‌گذاری تجارت خارجی کشور را پرداخت کند.

وی با تاکید بر این مهم که افزایش قیمت برنج وارداتی، بازار برنج داخلی را هم متاثر می‌کند، افزود: پیرو انعقاد تفاهم‌نامه همکاری میان انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران با استانداران و سازمان‌های جهادکشاورزی استان‌های برنج‌خیز، شرکت‌های عضو انجمن موفق شدند با حذف واسطه‌ها، قیمت برنج ایرانی را برخلاف مسیر تورم به میزان قابل توجهی کاهش داده و این محصول را در دسترس اقشار مختلف کشور قراردهند.

کشاورز ادامه داد: در حوزه واردات، برنج با نرخ ارز نیمایی وارد و در بازار عرضه شد و سال گذشته بازار این محصول با تامین به موقع با قیمت مناسب به ثبات رسید.

وی با انتقاد به دستور معاون اول رئیس جمهور که پس از پایان دوره چهارماهه ممنوعیت فصلی، ثبت سفارش را متوقف ساخت، اظهارداشت: متوقف شدن ثبت سفارش در ماه‌های پایانی سال، در حالیکه رونق بازار موجب عرضه بخش اعظم تولید داخل و محصول وارداتی شده بود، زمینه از دست رفتن ثبات و برهم خوردن آرامش بازار برنج را بوجود آورده است.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران، خاطرنشان کرد: این روند موجب شد تا قیمت برنج ایرانی مجدد به کانال صعودی بازگردد و با از بین رفتن رقابت در بازار متعاقب آن محصول وارداتی نیز با افزایش قیمت روبرو خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه احساس خطر جدی این است که افزایش قیمت باقیمانده محصول برنج داخلی از سال گذشته به محصول سال جدید منتقل می‌شود، گفت: در دو ماه ابتدایی سال جدید مجموعا برای ۱۳۰ هزار تن ثبت سفارش مجوز صادر شده است و از طرفی با افزایش قیمت برنج داخلی، بار دیگر زنجیره دلالی شکل گرفته است که موجب افزایش بیش از پیش قیمت‌ها می‌شود.

کشاورز با ابراز نگرانی از وضعیتی که پیش روی بازار برنج قرار گرفته است، توضیح‌داد: اگر دولت و به طور خاص وزارت جهادکشاورزی و بانک مرکزی با فعالان صنعت برنج همراهی نکنند، قیمت برنج مانند سال ۱۴۰۱، با جهش قیمت غیرمنطقی روبرو شده و این‌محصول از سفره بسیاری خانواده‌های ایرانی خارج می‌شود.

وی با تاکید براینکه انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران برای بازگشت ثبات و تنظیم بازار برنج مواردی را به دولت پیشنهاد می‌دهد، تصریح کرد: تا پیش از فرا رسیدن دوره ممنوعیت فصلی واردات، مجوز ثبت سفارش ۸۰۰ هزار تا یک میلیون تن برنج صادر شود.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران ادامه‌داد: مطالبات ارزی واردکنندگان باقیمانده از سال گذشته در اسرع وقت پرداخت و برای سال جدید نیز ارز نیمایی به واردات این محصول اختصاص یابد و باتوجه به تنش‌های سیاسی پیش آمده در فضای بین‌الملل و اهمیت اطمینان خاطر طرف‌های تجاری، بخشی از ارز مورد نیاز برای ثبت‌سفارش‌های جدید، را به صورت پیش پرداخت در اختیار واردکنندگان قراردهند.

وی افزود: در خصوص تولیدات داخلی نیز این توقع وجود دارد که دولت همچنان از بخش خصوصی حمایت کند تا مثل سال گذشته با مدیریت و هدایت انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران، واسطه‌ها حذف و محصول برنج جدید خریداری و با قیمت مناسب در اختیار مصرف‌کنندگان قرارگیرد.

کشاورز در پایان یادآور شد: طرح‌های انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران برای مدیریت و تنظیم بازار برنج سال قبل موفق بود که قابل اتکا برای دولت است و از وزیر و مدیران ارشد وزارت جهادکشاورزی می‌خواهیم با پیگیرب مطالبات واردکنندگان از بانک مرکزی برای رفع تعهدات ارزی شرایط بد کنونی را تغییردهند.