جذابیت و غم از تفال حافظ؛ زمان و مکان در درون شعرش می‌مانند

فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

حاصل کارگه کون و مکان این همه نیست
باده پیش آر که اسباب جهان این همه نیست

از دل و جان شرف صحبت جانان غرض است
غرض این است وگرنه دل و جان این همه نیست

منت سدره و طوبی ز پی سایه مکش
که چو خوش بنگری‌ای سرو روان این همه نیست

دولت آن است که بی خون دل آید به کنار
ور نه با سعی و عمل باغ جنان این همه نیست

پنج روزی که در این مرحله مهلت داری
خوش بیاسای زمانی که زمان این همه نیست

بر لب بحر فنا منتظریم‌ای ساقی
فرصتی دان که ز لب تا به دهان این همه نیست

زاهد ایمن مشو از بازی غیرت زنهار
که ره از صومعه تا دیر مغان این همه نیست

دردمندی من سوخته زار و نزار
ظاهرا حاجت تقریر و بیان این همه نیست

نام حافظ رقم نیک پذیرفت ولی
پیش رندان رقم سود و زیان این همه نیست

شرح لغت: طوبی : درخت بهشتی طوبی

تفسیر عرفانی:‌

۱- خود را سخت گرفتار این نیت کردی و متوجه عواقب خطرناک آن نیستی. خیلی بجاست که از آن دست برداری یا صبر و حوصله پیشه کنی.

۲- برای اجرای این نیت، از هر کس و ناکسی منت نکش، زیرا مردم در وقت گرفتاری، گستاخ می‌شوند و ارزش آدمی را نادیده می‌گیرند.

۳- به خدا توکل کن و سوره مبارکه الانفال، از آیه ۵۰ تا آخر را بخوان و به معنی و متن آن با حضور قلب توجه کن که گشایش است.

تعبیر غزل:

تمام امکانات و موقعیت‌هایی که در اختیار ما قرار گرفته امانتی است، برای گذران زندگی و کسب رضایت حضرت حق. برای مال بی ارزش دنیا منت اهل دنیا را مکش که در این معامله متضرر خواهی شد. مدت عمر محدود است پس از زندگی کوتاه خود لذت ببر و وقت گرانبهای خود را مصروف کم و زیاد مال دنیا مکن و به دنبال نام نیکی باش که جاودانه خواهد ماند.