تفال به حافظ جمعه ۶ بهمن ۱۴۰۲: دانم دلت ببخشد بر عجز شب‌نشینان /گر حال بنده پرسی از باد صبحگاهی

فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

ای در رخ تو پیدا انوار پادشاهی
در فکرت تو پنهان صد حکمت الهی

کلک تو بارک الله بر ملک و دین گشاده
صد چشمه آب حیوان از قطره سیاهی

بر اهرمن نتابد انوار اسم اعظم
ملک آن توست و خاتم فرمای هر چه خواهی

در حکمت سلیمان هر کس که شک نماید
بر عقل و دانش او خندند مرغ و ماهی

باز ار چه گاه گاهی بر سر نهد کلاهی
مرغان قاف دانند آیین پادشاهی

تیغی که آسمانش از فیض خود دهد آب
تنها جهان بگیرد بی منت سپاهی

کلک تو خوش نویسد در شان یار و اغیار
تعویذ جان فزایی افسون عمر کاهی‌

ای عنصر تو مخلوق از کیمیای عزت
و‌ای دولت تو ایمن از وصمت تباهی

ساقی بیار آبی از چشمه خرابات
تا خرقه‌ها بشوییم از عجب خانقاهی

عمریست پادشا‌ها کز می‌تهیست جامم
اینک ز بنده دعوی وز محتسب گواهی

گر پرتویی ز تیغت بر کان و معدن افتد
یاقوت سرخ رو را بخشند رنگ کاهی

دانم دلت ببخشد بر عجز شب نشینان
گر حال بنده پرسی از باد صبحگاهی

جایی که برق عصیان بر آدم صفی زد
ما را چگونه زیبد دعوی بی‌گناهی

شرح لغت:حکمت الهی: معرفت و دانش نسبت به مقام الهی، فلسفه خداشناسی/ کلک: قلم، قلم نی، خامه/بارکَ الله: آفرین، خدا برکت دهاد (جمله دعایی)/گُشاده: روان کرده، جاری ساخته/قطره سیاهی: کنایه از مرکّب/اَهْرِمَن: اهریمن، دیو، شیطان/اسم اعظم: بزرگترین نام خدا که بر نگین انگشتری سلیمان نبی حک شده بود.

تفسیر عرفانی:‌

۱- حضرت حافظ در بیت‌های دوم، سوم و آخر می‌فرماید:

* خامه و قلم تو که خداوند برکتش دهد، صد منبع آب زندگانی است که از یک قطره مرکب بر پادشاهی و شریعت روان ساخته است.

پرتو‌های نام بزرگ خداوند به دشمن ابلیس خوی تو روشنی نخواهد بخشید. پادشاهی و انگشتری فرمانروایی مخصوص تو است. هر چه مصلحت می‌دانی امر فرمای.*‌ای حافظ، چون شهریار گهگاهی از تو نامی بر زبان می‌آورد. از طالع خویش گله مکن و عذر تقصیر خدمت را بخواه.

حال خود باید نیت خود را تفسیر نمایید.

۲- کسی یا کسانی قصد فریب شما یا خانوادیتان را داشتند، ولی لطف خداوندی، جلوی اینکار را گرفته است. پس به یکی از مشاهد متبرکه بروید و نذر خود را ادا نمایید. از گفتن راز دل به دیگران جداً خودداری کنید. از خانوده‌ای مهربان و همسری خوب برخوردارید، ولی متاسفانه با لجبازی و گوش نکردن به نصایح پدر و مادر، موجبات نگرانی را فراهم می‌کنید. پس سعی کنید در ارتباط با دیگران اندکی خوددار و با متانت باشید.

۳- کار مسافر مدتی طول می‌کشد. ازدواج عملی می‌گردد، ولی طلاق راهی طولانی دارد. مسافرتی مهم و عالی و ملاقات مهمی در پیش خواهید داشت. به زودی تحولاتی در زندگی شما حاصل می‌شود و مقامی در انتظار دارید که در اجرای این نیت موثر است.

تعبیر غزل:

دل خود را از زنگار‌ها پاک کن و برای انجام این نیت خیر آماده ساز. با توکل به خدا و تکیه بر عقل و دانش آنچه در سر داری عملی کن و شک و تردید را از خود دور کن و وسواس بیهوده به خرج نده که پشیمانی به بار خواهد آورد.