تحولات جدید در تجارت سلاح: گزارش جدید موسسه سوئدی

موسسه سوئدی در گزارش جدید خود، بررسی کاملی بر تجارت سلاح صورت داده است و نتایج جالبی را اعلام کرده است. طبق این گزارش، تجارت سلاح در سطح جهانی همچنان به شدت رونق دارد و این موضوع باعث نگرانی های بسیاری برای جامعه بین المللی می شود. این گزارش نشان می دهد که کشورهای مختلف، به ویژه کشورهای پیشرفته صنعتی، به شدت در تولید و فروش سلاح به کشورهای دیگر مشغول هستند. این موضوع باعث افزایش نگرانی ها در مورد منطقه های بحران زده و افزایش تنش های بین المللی می شود. موسسه سوئدی در گزارش خود تاکید کرده است که لازم است جهانیان به اقدامات جدی برای کنترل و محدود کردن تجارت سلاح بپردازند تا از شر مخاطرات و حوادث ناگواری که ناشی از این تجارت می باشد، جلوگیری شود.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از یورونیوز، بخش عمده ای از این افزایش به دلیل انتقال تسلیحات به اوکراین بوده است و ۲۳ درصد از واردات تسلیحات اروپا را به خود اختصاص داده است. 
دو کشور اروپایی  فرانسه و ایتالیا نیز صادرات خود را در همین دوره به میزان قابل توجهی افزایش داده اند و خریداران مشتاقی را در اروپا، آسیا و خاورمیانه پیدا کرده‌اند.
اروپا از چه کسانی سلاح می‌خرد؟بزرگترین واردکننده در اروپا با اختلاف اوکراین بود که ۲۳ درصد از کل واردات اروپا را بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ به خود اختصاص داد. بزرگترین واردکنندگان بعدی بریتانیا و هلند هستند که به ترتیب ۱۱ و ۹ درصد از کل سهم واردات تسلیحات در این قاره را به خود اختصاص داده‌اند. 
همچنین بزرگترین فروشنده سلاح به کشورهای اروپایی ایالات متحده بوده که در بازه زمانی ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ سهم ۵۵ درصدی از بازار اروپا داشته است. این میزان در مقایسه با بازه زمانی قبلی ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۸ افزایش ۳۵ درصدی داشته است. 
 سایر تسلیحات عمده وارد شده به اروپا بین سال های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ از آسیا، اقیانوسیه و خاورمیانه بوده است.
دان اسمیت، مدیر SIPRI در بیانیه‌ای مطبوعاتی در این خصوص گفت: «عوامل بسیاری تصمیمات کشورهای اروپایی ناتو برای واردات از ایالات متحده را شکل می‌دهند، از جمله هدف حفظ روابط ترانس آتلانتیک در کنار مسائل فنی، نظامی و مرتبط با هزینه‌ها. البته اگر در سال‌های آینده روابط فراآتلانتیک تغییر کند، سیاست‌های تدارکات تسلیحات کشورهای اروپایی نیز ممکن است اصلاح شود.»
پس از آمریکا، این آلمان و فرانسه هستند که محصولات تسلیحاتی آنها سهمی به ترتیب ۶.۴ درصدی و ۴.۶ درصدی از کل خریدهای تسلیحاتی کشورهایی اروپایی داشته‌اند. 
افزایش صادرات تسلیحات فرانسهایالات متحده و فرانسه در حال حاضر بر صادرات تسلیحات جهانی تسلط دارند و واشنگتن بین سال‌های ۲۰۱۴-۲۰۱۸ و ۲۰۱۹-۲۰۲۳ صادرات خود را ۱۷ درصد و پاریس ۴۷ درصد در مدت مشابه افزایش داده‌اند.
ایالات متحده به تنهایی مسئول ۴۲ درصد از کل صادرات تسلیحات جهانی بود و بین سال های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ به ۱۰۷ کشور تسلیحات ارسال کرد که بیش از هر صادرکننده بزرگ دیگری بوده است. از سوی دیگر، افزایش صادرات تسلیحات فرانسه عمدتا به دلیل تحویل هواپیماهای جنگی به هند، قطر و مصر بوده است. 
فرانسه برای اولین بار در فهرست بزرگترین صادرکنندگان تسلیحات در جهان از روسیه جلوتر ایستاد و در رتبه دوم قرار گرفت و روسیه در رتبه سوم قرار گرفت. حمله روسیه به اوکراین و نیاز این کشور به استفاده بیشتر از تسلیحات و همچنین تحریم‌های بین‌المللی از اصلی‌ترین دلایلی بوده که باعث کاهش واردارات روسیه شده است به طوری که صادرات تسلیحاتی این کشور در سال ۲۰۱۹ به ۳۱ کشور بوده اما این تعداد در سال ۲۰۲۳ به ۱۲ کشور کاهش یافته است. 
بیشترین سهم صادرات تسلیحات فرانسه با ۴۲ درصد به کشورهای آسیایی و اقیانوسیه و همچنین ۳۴ درصد به کشورهای خاورمیانه اختصاص داشته است. 
بزرگترین دریافت کننده صادرات تسلیحات فرانسه هند بود که نزدیک به ۳۰ درصد از کل صادرات را به خود اختصاص داده. هند بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ بزرگترین واردکننده تسلیحات در جهان بود اگرچه تامین‌کننده اصلی آن روسیه است که ۳۶ درصد از کل واردات آن را به خود اختصاص داده است.
کاتارینا جوکیچ، محقق در SIPRI می‌گوید: «فرانسه از فرصت تقاضای قوی جهانی برای تقویت صنعت تسلیحات خود از طریق صادرات استفاده می کند. فرانسه به ویژه در فروش هواپیماهای جنگی خود در خارج از اروپا موفق بوده است.» 
در میان کشورهای اروپایی، ایتالیا هم شاهد افزایش صادرات تسلیحاتی خود در سه سال گذشته بوده به طوری که صادرات این کشور ۸۶ درصد رشد کرده است. 
در میان سایر کشورها، همچنین کره جنوبی با ۱۲ درصد شاهد افزایش صادرات تسلیحاتی بوده است. 
در مقابل صادرات آلمان و بریتانیا با ۱۴ و اسپانیا با ۲.۲ درصد کاهش یافته است. همچنین اسرائیل و چین هم شاهد ۲۵ و ۵.۳ درصد کاهش تسلیحات بوده‌اند.  
مشتریان اصلی تسلیحات اروپاییاروپای غربی همراه با ایالات متحده ۷۲ درصد از کل صادرات تسلیحات در سال های ۲۰۱۹-۲۰۲۳ را به خود اختصاص داده‌اند، در حالی که اروپا به تنهایی مسئول حدود یک سوم صادرات جهانی تسلیحات از جمله حجم زیادی از صادرات به خارج از منطقه بوده است.
در مجموع پنج کشور اروپایی، به استثنای روسیه، در میان ۱۰ صادرکننده برتر جهان قرار گرفتند که شامل فرانسه (مقام دوم)، آلمان (مقام پنجم)، ایتالیا (مقام ششم)، بریتانیا (مقام هفتم) و اسپانیا (مقام هشتم) می‌شود.
همچنین هلند در جایگاه دوازدهم قرار گرفت و پس از آن سوئد (سیزدهم)، لهستان (چهاردهم)، سوئیس (هفدهم)، اوکراین (هجدهم) و نروژ (نوزدهم) قرار گرفتند. 
حدود ۳۰ درصد از انتقال تسلیحات بین‌المللی در سال‌های ۲۰۱۹-۲۰۲۳ به خاورمیانه انجام شده است که سه خریدار برتر در منطقه عربستان سعودی، قطر و مصر هستند. اکثر واردات تسلیحات توسط کشورهای خاورمیانه توسط ایالات متحده با ۵۲ درصد و پس از آن فرانسه با ۱۲، ایتالیا با ۱۰ و آلمان با ۷ درصد تامین شده است. 
بزرگترین واردکنندگان در سال ۲۰۱۹-۲۰۲۳ هند، عربستان سعودی و قطر و پس از آن اوکراین بودند که بین سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ از بیش از ۳۰ کشور تسلیحات عمده دریافت کرده است.
همچنین ایالات متحده و آلمان با به ترتیب ۶۹ و ۳۰ درصد بزرگ‌ترین تامین‌کنندگان تسلیحات برای اسرائیل بوده‌اند.