از نوآوری تا تجارت عظیم: داستان امیر ایزدی، خالق و استراتژیست اصلی فدکس

جهان صنعت در مصاحبه‌ای اختصاصی با امیر ایزدی، مدیرعامل فدکس و عضو هیات مدیره شرکت ریل گردش ایرانیان (سهامی عام)، از استراتژی‌ها و جهت‌گیری‌های کلیدی که به این موفقیت‌ها منجر شده است صحبت کرد. او با تاکید بر اهمیت باز تعریف و بومی نمودن مفاهیم کسب‌‌و‌کار در ظرف جامعه کنونی، به برنامه‌های آتی شرکت و دستیابی به اهداف بلندپروازانه‌ اشاره کرد.

«امیرایزدی» بنیانگذار فدکس در مورد فدکس و نقطه شروع این شرکت گفت: قصه فدکس، قصه تلاش تیمی است که از الگوهای موفقیت در گذشته راضی نیست و می خواهد چرخ را در بستر موجود مجددا اختراع کند، تا بهبودی را در سبک زندگی قشر متخصص و متوسط جامعه رقم بزند.

از ابتدای سال 1399 که ایده پذیره نویسی مستقیم در بازار سرمایه در هلدینگ فدک مطرح شد تا اسفند 1399 که ثبت شرکت ریل گردش ایرانیان(سهامی عام) با موفقیت انجام شد، مسیر پرپیچ و خمی در سازمان بورس و اداره ثبت شرکت‌ها طی شد تا برای اولین بار اتفاقی رقم بخورد که تا آن زمان نشدنی به نظر می‌رسید. تولد فدکس در دل شرکت ریل گردش ایرانیان ادامه همان تقلا برای خلق است.

جانِ فدکس از همین امیدِ عملی به نتایج بهتر و رفع موانع سنتی کسب‌وکار می‌آید.

تولد باشگاه سبک زندگی فدکس ادامه رویکرد فدک به کیفیت است

او در خصوص تفاوت فعالیت فدکس با برنامه اولیه تاسیس این شرکت افزود: زمانی که یک شرکت تاسیس می‌شود،‌ امیدنامه و اساس‌نامه شرکت حاوی تعهدات مشخصی است و شرکت با تملک 20 دستگاه واگن آلمانی از مجموعه فدک تاسیس شد و کلیه منابع حاصل از پذیره نویسی صرف بازسازی 13 دستگاه شد که هم اکنون در حال بهره برداری در خطوط ریلی تحت کلاس 5 ستاره است. اما با تشدید افزایش نرخ ارز، محدودیت‌های تخصیص ارز و سیاست‌های انقباضی نظام پولی ادامه فرآیند بازسازی با موانع جدی مواجه شد. از طرفی سرکوب قیمت در کلاس خدمات 5 ستاره توسط دولت برنامه بازسازی واگن های باقی مانده را در میان مدت دچار ابهام نمود. از اینرو جهت رفع این بن بست و ترسیم دورنمای امیدبخش برای سهامداران خرد و کلان شرکت طرح باشگاه سبک زندگی فدکس در شهریور 1401 در هیات مدیره مطرح و مورد تصویب قرار گرفت. می‌توان گفت تقلای ما برای خروج از وضعیت قبلی بسترساز تغییر ریل توسعه شرکت از صنعت کند و سخت ریلی به یکی از پرشتاب ترین صنایع حال حاضر دنیا شد: فناوری مالی یا همان فین تک.

‌ایزدی در ادامه گفت: باشگاه سبک زندگی فدکس در واقع ادامه رویکرد قطارهای 5 ستاره فدک به زندگی است، که سفر را در«رسیدن» خلاصه نمی‌کند و می‌خواهد با ارائه خدمات با کیفیت، زنجیره ارزش در سفر را از لحظه رویا پردازی آن خلق کند. مشخصا فدکس می‌خواهد ترجمان زنجیره ارزش برای کاربران در زندگی باشد. موتور پیشران این باشگاه توان و سلامت مالی کاربران است. این چرخش در کسب‌وکار شرکت توانسته افق جدیدی را نزد سهامداران ترسیم کند، چراکه تولد فدکس پاسخی به تغییرات محیط اقتصادی و مهم تر از آن در جهت خوانش مترقی از توسعه‌کسب‌وکار است.

باشگاه سبک زندگی فدکس فرصت منحصربفرد برای بانک‌ها است

از آنجا که موتور پیشران فدکس، توان و سلامت مالی اعضا و کاربران می‌باشد، موضوع تامین مالی از اهمیت بسیاربالایی برخوردار است، که از دو طریق قابل بررسی است. اولین مدل تامین مالی، امکانات داخلی شرکت است که می‌تواند از تسهیلات و صدور اوراق استفاده نماید که از این بابت ساختار مالی شرکت کاملا آماده است. دومین مسیر تامین مالی، افزایش سرمایه توسط سهامداران جدید است که توان شرکت را به راحتی افزایش خواهد داد. علاوه بر این‌ها، دغدغه بسیاری از سرمایه‌گذارانِ کسب و کارهای دیجیتال، برنامه خروج است. در شرایط اقتصادی نامطمئن، این نگرانی دوچندان شده و همین امر موجب عدم سرمایه‌گذاری در صنایع نوین مانند فین‌تک شده است. فدکس به عنوان یک شرکت بورسی این نگرانی را مرتفع کرده است. بعضاً می‌شنویم که بانک‌ها سرمایه‌گذاری‌هایی که در فین‌تک دارند، عملاً غیرقابل خروج شده است. از طرفی بازار سرمایه فضای شفافی است که روند‌های رشدِ یک شرکت دیده شود و آثار آن در آینده در تابلو بورس و در قیمت سهمِ روزانه لحاظ شود. ماهیت فدکس به عنوان پلتفرم سرمایه‌گذاری برای بانک‌ها و گروه‎های مالی بزرگ بی‌نظیر است. امیدواریم آثار امکاناتی که در خودمان ایجاد کرده‌ایم و برنامه‌های استراتژیکی که در شراکت با چند بانک تخصصی داریم را در افزایش سطح کیفیت و مقیاس خدمات فدکس در آینده مشاهده نمایید.

در فدکس باورمان این است که عصر پیشِ‌رو، هر محصول و خدمتی از اهمیت خواهد افتاد مگر اینکه توانسته باشد با معنای زندگی همراه شود

ایزدی در خصوص دستاوردهای «فدکس» در یکسال گذشته ادامه داد: به طور کلی دستاوردهای فدکس را می‌توانیم در چند مورد دسته بندی کنیم. اولین و مهم ترین آن این است که فدکس برداشت معقول و دقیقی را از کسب‌و‌کار فناوری مالی به خصوص بحث اعتبار کوتاه مدت (BNPL) در کشور دارد. نحوه تعامل با کاربر، نرخ اعتبار و بافت محصول گواه این فهم است. از طرفی اینکه ما در فدکس به دنبال معنای زندگی هستیم و به تعبیر من فدکس در آینده ایستاده‌ است. به شخصه باشگاه سبک زندگی را برای خودم فرصتی برای زندگی بهتر می‌دانم، چرا که عمیقا در فضایی زندگی و کار می‌کنم که برای «لحظه» نیز به دنبال معنا و محصول هستم. ما باور داریم به زودی در جهان، محصول (product) از اهمیت خواهد افتاد، مگر اینکه توانسته باشد به نوعی با معنای زندگی همراه شود. موضوع بعدی حل چالش‌های تامین نیروی انسانی متخصص و متعهد است. فدکس علیرغم اینکه سابقه‌ای در صنعت دیجیتال و فناوری‌های مالی نداشت اما توانست تیم خوب و چابکی را دور هم جمع کند که امروز یکی از مزیت های رقابتی این شرکت است. دستاورد بعدی رشد کسب‌وکار و ابعاد مالی شرکت است که اتفاق افتاده است. ما کمتر شاهد آن هستیم که یک استارتاپی در سال اول به اندازه مخارج خود فروش داشته باشد. معمولا سرمایه‌گذاران تا سه سال اول به این نقطه امیدوار نیستند. اما تیم ما توانسته با تدوین استراتژی‌های مناسب به این نقطه برسد.

هوش مصنوعی می‌تواند برای ایران همان نفت اواخر قرن 13 باشد

مدیرعامل فدکس در خصوص تحولات اخیر که در حوزه ارتباطات و فناوری رخ داده و روی کسب‌وکارهای اینترنتی تاثیر گذاشته عنوان کرد: تحولاتی که در فضای کسب‌وکار اقتصاد دیجیتال در حال وقوع است حتی در ایران هم بسیار سریع بوده و به نوعی این بسترِ جادوییِ ارتباطات مسائل و چالش‌های جدی مانند رقابت به ‌همراه دارد. در فدکس بر مبنای تفکر طراحی (Design Thinking) ، تلاش می‌شود طراحی‌ها و محصولات خلق شده‌ی ناشی از آن در راستای تجربه کاربر سنجیده و اصلاح شوند و یادگیری عمیق از آن حاصل شود. اخیرا برنامه ریزی جذابی برای استفاده از هوش مصنوعی در فدکس صورت گرفته که تا قبل از پایان سال، محصول مشخصی را در فدکس داشته باشیم که از هوش مصنوعی استفاده می‌کند و می‌تواند سرعت و کارایی محصولات را افزایش دهد. باتوجه به ظرفیت منابع انسانی کشور، هوش مصنوعی به مانند نفت، می‌تواند ایران را به بازیگر جهانی تبدیل کند که مانند اوایل قرن گذشته، زمینه توسعه را به سرعت ایجاد نماید که البته نیازمند یک استحاله اجتماعی است.

در فدکس یک مشکل با مشکلی به مراتب بزرگتر حل می شود

ایزدی در خصوص اقدامات فدکس برای بهبود تجربه خرید مشتریان خاطرنشان کرد: بطور سنتی مساله‌ی یک کسب‌وکار دیجیتال، کاربر محوری و خلق تجربه مناسب برای کاربر است. اما آن چیزی که در نقشه راهمان به طور جدی به دنبال آن هستیم معنای عمیق تری از زندگی کاربران است. در بافت مکان – زمان به دنبال طراحی محصول هستیم و هوش مصنوعی را برای این به کار خواهیم گرفت. در واقع ما برای طراحی یک محصول منحصر بفرد می‌خواهیم کار سخت‌تری انجام بدهیم و آن ارتباط محصول ما با معنای زندگی است. در فدکس مشکلات با حل مشکلات بزرگتر حل می‌شوند! و امروز برای درک معنای زندگی می‌خواهیم هوش مصنوعی را در اختیار بگیریم. با هوش مصنوعی به دنبال شخصی‌سازی خدمات فدکس برای مخاطبمان هستیم. ورود هوش مصنوعی در فن‌آوری مالی یک ضرورت است و به نظر می‌رسد شاهد ورود یک متغیر برهم زننده در زندگی انسان هستیم.

شاید کمی تنها بنظر برسیم اما روی هوش مصنوعی حساب کرده‌ایم

ایزدی مدیرعامل فدکس در پاسخ به این سوال که منظور دقیق شما از باشگاه سبک زندگی چیست گفت: اکثر افراد جامعه برای تعلقات کوچکتر و ناچیزتری چون کاتارسیس فوتبالی (مشاهده و لذت هیجان فوتبال) باشگاه خود را دارند، رنگ خود را دارند، شعار و لباس و قهرمان و… این همه فقط برای یک لذت محدود و سطحی؛ اما برای خودِ زندگی، باشگاهی ندارند. برای اینکه معنای آن را بگوییم ناچاریم برای آن لباس بپوشیم، حرف بزنیم و سالها بگذرد که برای خودمان ملموس شود و دیگران هم ما را بشناسند. فدکس آن باشگاهیست که خود زندگی را هدف قرار داده است. زندگی، بخش‌ها و لایه‌های زیاد و متنوعی دارد. شاید نتوان به عمیق‌ترین لایه‌ها نزدیک شد‌؛ اما می‌توانیم از حوزه مالی، سفر، خرید، سلامت و مدیریت ثروت شروع کنیم. محصولات متنوعی داریم که رو به توسعه هستند و بطور جدی مفاهیمی چون اتحاد برندها (Brands Alliance) را پیگیر هستیم. شاید کمی تنها بنظر برسیم؛ اما روی هوش مصنوعی و تحولات ناشی از آن خیلی حساب کرده‌ایم!

بازاریابی متفاوت «فدکس» : هرکسی یک باشگاه می‌خواهد!

مدیرعامل فدکس در خصوص نقش رسانه‌های اجتماعی در استراتژی بازاریابی و ارتباطات گفت: این سوال خاصی برای ما است. به این دلیل که پاسخ عمومی به این سوال، برنامه‌های بازاریابی رایج است. اما پاسخ ما به این سوال این است که اتفاقا یکی از تمایزهای فدکس رفتار بازاریابی آن در جامعه است که به عنوان یک استراتژی جدی در برنامه های ما لحاظ شده است. همانطور که شاهد هستید بیلبورد و تبلیغات رایجی از فدکس را در جامعه نمی‌بینید، چرا که ما به دنبال بازاریابی انبوه (Mass Marketing) نیستیم، بلکه به دنبال بازاریابی هدفمند هستیم. این یک انتخاب استراتژیک است که ما بخشی از جامعه را هدف‌گذاری کردیم که انتظارات متفاوتی از خدمات فناوری مالی دارد. در منابع جامعه شناسی اقتصادی، کلاسی از جامعه تعریف می‌شود به نام PMC(Professional Managerial Class) ، که اینها متخصصین جامعه هستند. در واقع چرخ‌های توسعه کشور در فکر و تخصص این افراد است و سالهاست در فرآیند مهاجرت از تعدادشان کاسته می‌شود. ما می‌خواهیم به این قشر باشگاه بدهیم. اقشار دیگر هم باشگاه دارند؛ قرمز و آبی می‌پوشند؛ اما PMC ها تعلق خاطر چندانی به باشگاه ورزشی ندارند! این افراد برای زندگی یک باشگاه لازم دارند. بازاریابی اینکار سخت است. ابزارهای رایج بازاریابی دیجیتال برای هدف ما پیشنهادی ندارند. ملاحظه می‌کنید ما اینجا هم برای حل یک مشکل (فروش) یک مشکل بزرگتر را باید حل کنیم! بنابراین بازاریابی ما به نوعی متفاوت از بازاریابی محصولات مشابه خواهد بود، یعنی بازاریابی عمومی نخواهد داشت و با تمرکز بیشتر، انتخاب و گزینش دقیق تری این اتفاق خواهد افتاد.